Zelfvoorzienend wonen: Een huis zonder vaste energierekening

Een zelfvoorzienend huis is een woning die zijn eigen energie opwekt en zo min mogelijk afhankelijk is van energieleveranciers. Veel mensen dromen van zo’n onafhankelijk huis, waar de stroom uit de eigen zonnepanelen komt en gas eigenlijk niet meer nodig is. Zelfvoorzienend wonen klinkt ideaal en past goed bij deze tijd, waarin mensen bewuster willen leven en zorgen voor het milieu.

De eerste stap: Afkoppelen van gas

De meeste huizen in Nederland krijgen nog gas voor verwarming, koken en warm water. In een energie-neutraal huis is dit anders. Daar gebruik je geen gas meer. Elektriciteit vervangt het gebruik van gas helemaal. Denk bijvoorbeeld aan een elektrisch fornuis om op te koken en een warmtepomp om je huis te verwarmen. Met deze eerste stap bespaar je niet alleen geld, maar help je het milieu door minder CO2 uit te stoten.

Eigen stroom opwekken met zonnepanelen

Wanneer je energie wilt opwekken in je eigen huis, zijn zonnepanelen de bekendste keuze. Ze liggen op het dak en vangen zonlicht op. Die zon zorgt voor stroom die je direct gebruikt, bijvoorbeeld voor de verlichting, je koelkast en andere apparaten. Heb je meer stroom nodig? Dan kun je soms bij de buren of het netwerk lenen. Maar op zonnige dagen leveren de panelen zelfs vaak meer stroom dan je gebruikt. Met een slim systeem wordt deze overgebleven energie opgeslagen in een speciale batterij. Zo kun je ook in de avond of op donkere dagen gebruik maken van je eigen opgewekte energie.

Energie opslaan en slim gebruiken

Niet altijd is het zonnig of waait het genoeg om zelf stroom te maken. Daarom is het handig om energie die je overdag opwekt op te slaan. Hiervoor bestaan thuisbatterijen. Met deze batterijen kun je de opgewekte energie bewaren tot het moment dat je het nodig hebt, bijvoorbeeld als het donker is. Ook kun je met slimme apparaten je stroomverbruik goed regelen, zoals met een slimme thermostaat. Zo zorg je dat je het meeste haalt uit je eigen energiebron, en blijven je maandlasten laag.

Water en verwarming onafhankelijk regelen

Naast energie kun je in een zelfvoorzienende woning ook je eigen regenwater opvangen voor het gebruik in de tuin of voor het doorspoelen van het toilet. Dat scheelt kraanwater. Warm water maken zonder gas kan met bijvoorbeeld een zonneboiler. Dit apparaat warmt water op met de kracht van de zon. Je kunt dus douchen en de afwas doen met water dat niet meer met gas verwarmd is. Zo ben je nog minder afhankelijk van diensten van buitenaf.

Duurzamer en bewuster leven elke dag

Wonen in een huis dat bijna helemaal op zichzelf draait, vraagt om wat aanpassingen in je dagelijkse leven. Je let wat meer op het verbruik van energie en warmte. Veel mensen merken dat ze hierdoor minder verspillen. Kleine gewoontes worden aangepast, zoals niet onnodig lichten aandoen of de verwarming te hoog zetten. Ook kiezen mensen in een autarkisch huis vaker voor apparaten die zuinig zijn, zoals energiezuinige wasmachines of een elektrische auto. Zo draagt een onafhankelijk huis niet alleen bij aan het milieu, maar levert het vaak ook wat op in je portemonnee.

Veelgestelde vragen over een zelfvoorzienend huis

Welke apparatuur heb ik nodig om volledig zelfvoorzienend te wonen?

Voor een woning die alles zelf regelt, heb je meestal zonnepanelen, een warmtepomp, een thuisbatterij, een zonneboiler en vaak ook slimme apparaten om je verbruik te regelen nodig.

Is het mogelijk om in een bestaande woning over te stappen naar helemaal onafhankelijk wonen?

Ja, het is mogelijk om een bestaand huis te veranderen zodat het zijn eigen energie opwekt. Vaak gebeurt dit in stappen, bijvoorbeeld eerst overstappen op elektrisch koken, daarna zonnepanelen leggen en tot slot een warmtepomp en batterij plaatsen.

Hoeveel kost het om onafhankelijk te wonen?

De kosten verschillen per huis. Reken op enkele duizenden tot tienduizenden euro’s voor apparaten zoals zonnepanelen, een warmtepomp en een batterij. Op langere termijn bespaar je op de vaste energiekosten.

Moet ik nog verbonden blijven met het energienet als ik alles zelf regel?

Nee, bij een volledig autarkische woning ben je niet meer verbonden met het energienet. Toch blijven veel mensen voorlopig nog aangesloten, bijvoorbeeld voor noodgevallen of als hun systeem een tijdje weinig energie levert.

Is volledig onafhankelijk wonen goed voor het milieu?

Een woning waarin je je eigen stroom maakt en nauwelijks nog fossiele brandstoffen gebruikt, is veel beter voor het milieu. Je stoot minder CO2 uit en gebruikt veel minder grondstoffen van buitenaf.