Oesterzwammen zijn eetbare paddenstoelen die je zelf makkelijk kunt kweken. Ze hebben weinig nodig en groeien snel. Je hebt er ook geen tuin voor nodig. Zelfs op een klein balkon of in een donkere hoek van de keuken lukt het. Dat maakt het een leuke manier om zelf voedsel te maken, ook als je weinig ruimte hebt. Oesterzwammen zijn lekker in soep, op brood of door de pasta.

Wat zijn oesterzwammen precies

Een oesterzwam is een paddenstoel die vaak in bosrijke gebieden groeit. De naam komt van de vorm. Ze lijken een beetje op een oester, met een brede hoed en een korte steel. Ze zijn licht van kleur en hebben een zachte smaak. Er zijn verschillende soorten, maar de gewone grijze oesterzwam is het bekendst. Deze soort groeit snel en heeft weinig nodig. Daarom wordt hij veel gebruikt bij het zelf kweken.

Waar kun je oesterzwammen op laten groeien

Oesterzwammen groeien niet op gewone grond. Ze hebben liever iets waar veel vezels in zitten. Dat kan stro zijn, koffiedik of zaagsel van harde houtsoorten. In de natuur groeien ze vaak op oude boomstammen. Als je ze thuis wilt kweken, kun je dus ook kiezen voor koffiedik uit je eigen koffieapparaat. Dat is makkelijk te verzamelen en goed voor de zwam. Je hebt dan nog wel broed nodig. Dat is een mengsel met schimmeldraden van de oesterzwam. Die zorgen ervoor dat de paddenstoel kan groeien.

De juiste plek voor de groei

Oesterzwammen houden van een donkere, vochtige plek. Een kelder of kastje is prima. Zorg wel dat de plek niet tocht en niet te droog is. Ze groeien het best bij een temperatuur van ongeveer twintig graden. Te koud of te warm vertraagt de groei. Licht is niet direct nodig in het begin, maar als de zwammen bijna klaar zijn, helpt wat daglicht om de kleur goed te laten worden. Dan blijven ze mooi grijs en stevig.

Hoe je begint met kweken

Als je begint, meng je het broed met het materiaal waarop de zwammen gaan groeien. Bijvoorbeeld koffiedik of stro. Doe dit mengsel in een emmer of zak en dek het af met een deksel of plastic. Zet er een paar kleine gaatjes in voor lucht. Laat het dan een paar weken met rust. De schimmeldraden gaan groeien en verspreiden zich in het materiaal. Dat noem je het koloniseren. Je ziet dan witte draden die zich overal tussen zetten. Dat is een goed teken.

Wat er gebeurt als de zwammen gaan groeien

Na twee tot drie weken komen de eerste kleine zwammetjes tevoorschijn. Die zie je verschijnen bij de luchtgaatjes of op de plekken waar wat meer licht komt. Je kunt dan voorzichtig wat vaker water sproeien om de lucht vochtig te houden. Binnen een week groeien de zwammen snel. Als ze groot genoeg zijn, kun je ze oogsten. Dat doe je door ze met je hand voorzichtig los te draaien. Dan blijft het materiaal eronder netjes en kun je soms nog een tweede ronde krijgen.

Wanneer je kunt oogsten en hoe je bewaart

Je oogst de zwammen als ze een mooie grote hoed hebben, maar nog stevig aanvoelen. Wacht niet te lang, want dan worden ze slap en minder lekker. Je kunt ze een paar dagen in de koelkast. Gebruik geen plastic zak, want dan worden ze snel nat. Een papieren zak of bakje is beter. Als je er veel tegelijk hebt, kun je ze ook drogen of invriezen. Zo kun je er later nog van genieten in soep of stoofschotels.

Wat je kunt doen na het oogsten

Na de oogst kun je kijken of het materiaal nog goed is. Soms groeit er nog een tweede of derde keer iets uit. Als het wit blijft en niet stinkt, is het nog bruikbaar. Geef het opnieuw wat water en laat het met rust. Op een gegeven moment stopt de groei vanzelf. Dan kun je het materiaal weggooien op de composthoop of in de gft-bak. Wil je doorgaan, dan begin je gewoon opnieuw met nieuw koffiedik en vers broed.

Waarom het leuk is om zelf te kweken

Zelf oesterzwammen kweken is leerzaam en leuk. Je ziet iets groeien uit bijna niets. Dat maakt het bijzonder. Je hebt ook minder afval, want je gebruikt koffiedik dat anders weggegooid wordt. Het is een goede manier om bewuster om te gaan met eten. Kinderen vinden het vaak ook interessant. Het gaat snel en je hebt al binnen een paar weken resultaat. En het leukste is misschien wel dat je daarna iets op je bord hebt dat je zelf gemaakt hebt.